belgin temur

Sosyalleşmeye İlk Adım

Pedagog Belgin Temur, 6 yaşında ve okula başlaması düşünülen bir çocuğun öncelikle yeterli özgüvene sahip olması gerektiğini söylüyor. Temur ‘Bunun için de anne ile babaya olan bağımlılık probleminin çözümlenmiş olması gerekir.’ diyor.

Okullar yarın açılıyor. Okula yeni başlayacak olan çocukların evlerinde tatlı bir telaş var. Alışverişler yapıldı, çantalar, formalar hazırlandı. Peki acaba bu çocukların hepsi yeterli okul olgunluğuna sahip mi? 

Bedensel, zihinsel ve psikolojik olarak okula başlamaya hazır mı?

Anne-babalar çocuklarının hazır olup olmadığını kolayca anlayabilirler. Bu konuda endişeleri olan ya da çocuğu okula başladığında okula uyumla ilgili sorunlar yaşayan anne-babaların mutlaka bir uzmana başvurmaları gerekiyor.

Mavi Pedagojik ve Psikolojik Danışmanlık Merkezi’nden uzman pedagog Belgin Temur, her çocuğun, okula başlamadan önce yeterli okul olgunluğuna sahip olup olmadığının incelenmesi gerektiğini vurguluyor. Okula hazır olmanın yalnızca bedensel ve zihinsel yetileri içermediğini, aynı zamanda çocuğun psikolojik olgunluk seviyesinin de yeterince gelişmiş olmasının zorunlu olduğunu belirten Temur, psikolojik olgunlaşmanın neleri kapsadığını şöyle anlatıyor: 

Yeterli Özgüvene Sahip Olmalı

“6 yaşında okula başlaması düşünülen bir çocuğun öncelikle yeterli özgüvene sahip olması gereklidir. Bunun için de anne ile babaya olan bağımlılık probleminin çözümlenmiş olması gerekir. Çocuk, kendi başına hareket edebilme, kendini rahatça ifade edebilme, sosyal ortamlarda çıkabilecek problemlerle baş etme ve problem çözme becerisine sahip olmalıdır. Özellikle çocuğunuz okul öncesi eğitimi almamışsa psikolojik gelişiminin dikkatle değerlendirilmesi gereklidir. Sürekli tek ve ilgi odağı olmaya alışmış bir çocuğun birdenbire bir sosyal grubun parçası olması başlangıçta zor olabilir. 

Okul öncesi bir kuruma devam eden, kendine güvenen ve duygularını rahat ifade edebilen bir çocuk genellikle ilkokula başlarken ciddi bir uyum sorunu yaşamıyor. 

Anne-babadan ve aile ortamından ilk kez ayrılan çocuklarda uyum sorunu yaşama olasılığı daha çok oluyor.”

Temur’a göre psikolojik olgunlaşmanın yanı sıra okula başlayacak bir çocuğun sosyal gelişiminin, dil becerilerinin, hareket yeteneğinin ve akademik becerilerinin de gelişmiş olması gerekiyor. 

Yeterli kelime hazinesine sahip olma, düzgün cümle kurabilmek, olayları bir düzen içinde anlatabilmek ve yorum yapabilmek, el becerilerini gelişmiş olması (kaleme hakimiyet, çizgi becerileri vb.) bedenini rahat kullanabilmek, bedensel koordinasyon yeteneği, kavram bilgisinin (sayı, renk, şekil, yer bildiren kavramlar) gelişmiş olması ve sorumluluk alabilmesi, yaşıtlarıyla rahat sosyal ilişkiler kurabilmesi ve bu ilişkileri sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi gerekiyor. Sevgi ve ilgiyi paylaşabilecek olgunluğa ulaşması, paylaşmayı bilmesi de önemli.

İlk Okul Deneyimi

İlkokulun çok önemli bir ilk deneyim olduğunu vurgulayan Belgin Temur, çocuğun öğrenme ve eğitim süreci ile ilk deneyiminin neredeyse onun tüm yaşamı boyunca “okul ve okumak” kavramlarını nasıl algılayacağını belirlediğini söylüyor. “Bu nedenle okula gidecek çocuğunuzun okul ile ilgili ihtiyaçlarını tamamlarken onun psikolojik ve akademik olarak okula ne kadar hazır olduğunu da değerlendirmeniz gerekir.”diyen Temur, çocuğun kendi olgunluğu kadar dış koşulların da uyumu etkileyebildiğini belirtiyor. 

Örneğin öğrenci sayısının çokluğu, öğretmenin ve ailenin ilk günlerinde çocuğun performansına ait yüksek beklentileri de çocuğun ilk günlerdeki uyumunu olumsuz yönde etkileyebiliyor. 

Anne-Babalara Öneriler

Pedagog Belgin Temur, çocuğun okul olgunluğuna erişip erişmediğini anlama konusunda anne-babalara şu önerilerde bulunuyor.

 Bağımsız olarak hareket edebilme ve sorun çözebilme becerisine sahip mi?

 Kendini ifade edebilecek yeterli kelime bilgisine ve cümle kurma yeteneğine sahip mi? Duygularını ifade edebilir mi?

 Kendi ihtiyaçlarını karşılayabilir mi? (yemek, giyinme, temizlik vb.)

Yaşıtlarıyla sosyal ilişki kurabilecek beceriye sahip mi?

 El becerisi yeterince gelişmiş mi?

 Genel koordinasyonu yeterli mi?

 Yaşının gerektirdiği kavram bilgisine sahip mi?

 İhtiyaçlarını geciktirebiliyor mu?

 Kurallara uyma becerisi gelişmiş mi?

Temur’un, okul seçimi ile ilgili önerileri ise şöyle:

 Okul ve öğretmenle işbirliği yapın, çocuğunuzu iyi tanıyın.

 Öğrenci sayısını göz önünde bulundurun.

 Okulda rehberlik servisi olmasına dikkat edin.

 Çocukların bireysel farklılıklarına özen gösteren bir okul seçin.

 Çocuğunuzun potansiyeline uygun bir okul seçin.